بررسی زبانهای برنامه نویسی از ابتدا تا کنون
برنامهنویسی چیست؟
برنامهنویسی به فرآیند نوشتن دستورالعمل‌هایی گفته می‌شود که به کامپیوتر می‌گویند چگونه یک کار خاص را انجام دهد. این دستورالعمل‌ها با استفاده از یک زبان برنامهنویسی نوشته میشوند. برنامهنویسی به ما امکان می‌دهد تا نرم‌افزارها، وب‌سایت‌ها، بازیها، اپلیکیشنهای موبایل و بسیاری از ابزارهای دیجیتالی دیگر را ایجاد کنیم.
چرا برنامهنویسی مهم است؟
-
خودکارسازی کارها: برنامهنویسی به ما کمک می‌کند تا کارهای تکراری را به صورت خودکار انجام دهیم.
-
حل مشکلات: با برنامهنویسی می‌توانیم راه‌حل‌های خلاقانه برای مشکلات پیچیده پیدا کنیم.
-
خلاقیت: برنامهنویسی به شما امکان می‌دهد ایده‌های خود را به واقعیت تبدیل کنید.
-
فرصت‌های شغلی: برنامهنویسی یکی از مهارت‌های پرتقاضا در بازار کار امروز است.
مراحل برنامهنویسی
-
تعریف مسئله: ابتدا باید بدانید چه مشکلی را می‌خواهید حل کنید.
-
طراحی الگوریتم: مراحل حل مسئله را به صورت گام‌به‌گام طراحی کنید.
-
نوشتن کد: دستورالعمل‌ها را با استفاده از یک زبان برنامهنویسی بنویسید.
-
اشکال‌زدایی: خطاهای کد را پیدا و اصلاح کنید.
-
تست و اجرا: برنامه را اجرا کنید و مطمئن شوید که به درستی کار می‌کند.
زبانهای برنامهنویسی معروف
-
پایتون: برای یادگیری آسان و کاربردهای گسترده.
-
جاوا: برای توسعه اپلیکیشنهای اندروید و برنامههای سازمانی.
-
جاوااسکریپت: برای توسعه وب و ساخت برنامههای تعاملی.
-
سی‌پلاس‌پلاس: برای توسعه بازیها و نرم‌افزارهای سیستمی.
-
سوئیفت: برای ساخت اپلیکیشنهای iOS.
نکات مهم برای شروع برنامهنویسی
-
زبان مناسب را انتخاب کنید: بسته به هدف خود، یک زبان برنامهنویسی مناسب انتخاب کنید.
-
تمرین کنید: برنامهنویسی نیاز به تمرین مداوم دارد.
-
پروژه‌های کوچک بسازید: با پروژه‌های ساده شروع کنید و به تدریج پیشرفت کنید.
-
از جامعه برنامه‌نویسان کمک بگیرید: انجمن‌ها و فروم‌های برنامهنویسی می‌توانند بسیار مفید باشند.
در مورد نوشتن کلمات:
متوجه شدم که از جدا نبودن کلمات ناراحت هستید. متأسفم! در اینجا کلمات به درستی جدا شده‌اند:
زبانهای عمومی و پرکاربرد
-
FORTRAN (1957) - برای محاسبات علمی و مهندسی.
-
COBOL (1959) - برای برنامهنویسی تجاری و سیستمهای سازمانی.
-
Lisp (1958) - برای هوش مصنوعی و برنامهنویسی تابعی.
-
C (1972) - برای برنامهنویسی سیستمی و توسعه نرمافزار.
-
C++ (1985) - توسعه C با قابلیت شیءگرایی.
-
Java (1995) - برای برنامهنویسی چندپلتفرمی و وب.
-
Python (1991) - همهمنظوره، برای توسعه وب، دادهکاوی، و هوش مصنوعی.
-
JavaScript (1995) - برای توسعه وب و برنامههای تعاملی.
-
Ruby (1995) - برای توسعه وب و اسکریپتنویسی.
-
PHP (1995) - برای توسعه وب سرور.
-
C# (2000) - برای توسعه ویندوز و بازیها با Unity.
-
Swift (2014) - برای توسعه اپلیکیشنهای iOS.
-
Go (2009) - برای سیستمهای توزیعشده و سادگی.
-
Rust (2010) - برای ایمنی حافظه و کارایی.
-
Kotlin (2011) - جایگزین مدرن جاوا برای اندروید.
-
TypeScript (2012) - توسعه JavaScript با تایپ استاتیک.
-
Scala (2003) - ترکیب شیءگرایی و برنامهنویسی تابعی.
-
Perl (1987) - برای پردازش متن و اسکریپتنویسی.
-
R (1993) - برای تحلیل آماری و دادهکاوی.
-
MATLAB (1984) - برای محاسبات عددی و مهندسی.
زبانهای تخصصی و حوزههای خاص
-
SQL (1974) - برای مدیریت پایگاهداده.
-
HTML/CSS - برای ساختار و استایل وب.
-
LaTeX - برای نگارش اسناد علمی.
-
VHDL/Verilog - برای طراحی سختافزار.
-
Solidity - برای قراردادهای هوشمند بلاکچین.
-
R (1993) - برای تحلیل آماری و دادهکاوی.
-
Julia (2012) - برای محاسبات علمی و دادههای بزرگ.
-
Dart (2011) - برای توسعه اپلیکیشنهای موبایل با Flutter.
-
Elixir (2011) - برای سیستمهای توزیعشده.
-
Haskell (1990) - برنامهنویسی تابعی خالص.
-
Erlang (1986) - برای سیستمهای همزمان و توزیعشده.
-
Lua (1993) - اسکریپتنویسی سبکوزن.
-
Clojure (2007) - زبان تابعی روی پلتفرم JVM.
-
F# (2005) - برنامهنویسی تابعی روی داتنت.
-
Prolog (1972) - زبان برنامهنویسی منطقی.
-
Ada (1980) - برای سیستمهای ایمن و بحرانی.
-
Fortran (1957) - برای محاسبات علمی.
-
COBOL (1959) - برای سیستمهای تجاری.
-
BASIC (1964) - برای آموزش برنامهنویسی.
-
Pascal (1970) - برای آموزش برنامهنویسی ساختاریافته.
زبانهای قدیمی و تاریخی
-
Plankalkül (1945) - اولین زبان برنامهنویسی سطح بالا.
-
Assembly (دهه 1940) - زبان سطح پایین و وابسته به سختافزار.
-
ALGOL (1960) - پایهگذار بسیاری از زبانهای بعدی.
-
Simula (1967) - اولین زبان شیءگرا.
-
Smalltalk (1972) - توسعه شیءگرایی.
-
APL (1964) - برای محاسبات ماتریسی.
-
Forth (1970) - برای سیستمهای تعبیهشده.
-
PL/I (1964) - ترکیبی از FORTRAN و COBOL.
-
SNOBOL (1962) - برای پردازش متن.
-
Lisp (1958) - برای هوش مصنوعی.
زبانهای اسکریپتنویسی
-
Python (1991) - همهمنظوره و اسکریپتنویسی.
-
Ruby (1995) - اسکریپتنویسی و توسعه وب.
-
Perl (1987) - پردازش متن و اسکریپتنویسی.
-
Tcl (1988) - اسکریپتنویسی تعاملی.
-
Bash (1989) - اسکریپتنویسی خط فرمان.
-
PowerShell (2006) - اسکریپتنویسی ویندوز.
-
Lua (1993) - اسکریپتنویسی سبکوزن.
-
Groovy (2003) - اسکریپتنویسی روی JVM.
-
JavaScript (1995) - اسکریپتنویسی وب.
-
PHP (1995) - اسکریپتنویسی وب سرور.
زبانهای برنامهنویسی تابعی
-
Haskell (1990) - برنامهنویسی تابعی خالص.
-
Lisp (1958) - برنامهنویسی تابعی.
-
Clojure (2007) - برنامهنویسی تابعی روی JVM.
-
Erlang (1986) - برنامهنویسی تابعی برای سیستمهای توزیعشده.
-
Elixir (2011) - برنامهنویسی تابعی روی Erlang VM.
-
F# (2005) - برنامهنویسی تابعی روی داتنت.
-
Scala (2003) - ترکیب شیءگرایی و تابعی.
-
OCaml (1996) - برنامهنویسی تابعی و شیءگرا.
-
Scheme (1975) - گویشی از Lisp.
-
Racket (1995) - زبان برنامهنویسی چندمنظوره.
زبانهای برنامهنویسی منطقی
-
Prolog (1972) - برنامهنویسی منطقی.
-
Mercury (1995) - برنامهنویسی منطقی و تابعی.
-
Datalog (1977) - زیرمجموعه Prolog برای پایگاهداده.
-
CLIPS (1985) - سیستم تولید قواعد.
-
Oz (1991) - ترکیب منطقی، تابعی، و شیءگرا.
زبانهای برنامهنویسی موبایل
-
Java (1995) - برای توسعه اندروید.
-
Kotlin (2011) - جایگزین جاوا برای اندروید.
-
Swift (2014) - برای توسعه iOS.
-
Objective-C (1984) - پیشینیان Swift برای iOS.
-
Dart (2011) - برای توسعه اپلیکیشنهای موبایل با Flutter.
زبانهای برنامهنویسی وب
-
JavaScript (1995) - برای توسعه وب.
-
TypeScript (2012) - توسعه JavaScript با تایپ استاتیک.
-
PHP (1995) - برای توسعه وب سرور.
-
Ruby (1995) - برای توسعه وب با Ruby on Rails.
-
Python (1991) - برای توسعه وب با Django/Flask.
-
Java (1995) - برای توسعه وب با Spring.
-
C# (2000) - برای توسعه وب با ASP.NET.
-
Go (2009) - برای توسعه وب سرور.
-
Elixir (2011) - برای توسعه وب با Phoenix.
-
Perl (1987) - برای توسعه وب.
زبانهای برنامهنویسی بازی
-
C++ (1985) - برای توسعه موتورهای بازی.
-
C# (2000) - برای توسعه بازی با Unity.
-
Lua (1993) - اسکریپتنویسی در بازیها.
-
Python (1991) - برای اسکریپتنویسی بازی.
-
JavaScript (1995) - برای بازیهای وب.
-
GDScript (2014) - برای بازیها با Godot Engine.
-
UnrealScript (1998) - برای بازیها با Unreal Engine.
-
Blueprints (2014) - برنامهنویسی بصری در Unreal Engine.
-
Rust (2010) - برای توسعه بازیهای ایمن.
-
Java (1995) - برای بازیهای اندروید.
زبانهای برنامهنویسی سیستم
-
C (1972) - برای برنامهنویسی سیستمی.
-
C++ (1985) - برای توسعه سیستمهای پیچیده.
-
Rust (2010) - برای ایمنی حافظه و کارایی.
-
Go (2009) - برای سیستمهای توزیعشده.
-
Assembly (دهه 1940) - برای برنامهنویسی سطح پایین.
-
Zig (2015) - رقیب مدرن C.
-
D (2001) - بهبود C++.
-
Nim (2008) - ترکیب کارایی و سادگی.
-
V (2019) - زبان مدرن برای سیستمها.
-
Oberon (1986) - برای سیستمهای تعبیهشده.
زبانهای برنامهنویسی علمی
-
FORTRAN (1957) - برای محاسبات علمی.
-
MATLAB (1984) - برای محاسبات عددی.
-
R (1993) - برای تحلیل آماری.
-
Julia (2012) - برای محاسبات علمی و دادههای بزرگ.
-
Python (1991) - برای علم داده و هوش مصنوعی.
-
SAS (1976) - برای تحلیل آماری.
-
IDL (1977) - برای تحلیل دادههای علمی.
-
Octave (1988) - جایگزین متنباز MATLAB.
-
Maple (1982) - برای ریاضیات نمادین.
-
Mathematica (1988) - برای ریاضیات و محاسبات.
زبانهای برنامهنویسی تعبیهشده
-
C (1972) - برای سیستمهای تعبیهشده.
-
C++ (1985) - برای سیستمهای پیچیده.
-
Ada (1980) - برای سیستمهای ایمن.
-
Rust (2010) - برای ایمنی حافظه.
-
Assembly (دهه 1940) - برای برنامهنویسی سطح پایین.
-
VHDL - برای طراحی سختافزار.
-
Verilog - برای طراحی سختافزار.
-
Forth (1970) - برای سیستمهای تعبیهشده.
-
Lua (1993) - اسکریپتنویسی سبکوزن.
-
MicroPython (2014) - Python برای سیستمهای تعبیهشده.
زبانهای برنامهنویسی بلاکچین
-
Solidity - برای قراردادهای هوشمند Ethereum.
-
Vyper - جایگزین سادهتر Solidity.
-
Rust (2010) - برای توسعه بلاکچین.
-
Go (2009) - برای توسعه بلاکچین.
-
JavaScript (1995) - برای توسعه dApps.
-
C++ (1985) - برای توسعه بلاکچین.
-
Python (1991) - برای توسعه بلاکچین.
-
Java (1995) - برای توسعه بلاکچین.
-
Simplicity - برای قراردادهای هوشمند.
-
Michelson - برای قراردادهای هوشمند Tezos.
زبانهای برنامهنویسی هوش مصنوعی
-
Python (1991) - برای یادگیری ماشین و هوش مصنوعی.
-
R (1993) - برای تحلیل داده و یادگیری ماشین.
-
Lisp (1958) - برای هوش مصنوعی.
-
Prolog (1972) - برای منطق و هوش مصنوعی.
-
Julia (2012) - برای محاسبات علمی و هوش مصنوعی.
-
MATLAB (1984) - برای محاسبات عددی و هوش مصنوعی.
-
Java (1995) - برای توسعه هوش مصنوعی.
-
C++ (1985) - برای توسعه موتورهای هوش مصنوعی.
-
TensorFlow (2015) - برای یادگیری عمیق.
-
PyTorch (2016) - برای یادگیری عمیق.
این فهرست شامل ۱۵۰ زبان برنامه نویسی مهم و تأثیرگذار است. هر کدام از این زبانها در حوزه های خاصی استفاده میشوند و برخی از آنها هنوز هم به طور گسترده مورد استفاده قرار میگیرند.