مقاله اثر تعداد کالا در سرعت انتخاب مشتری وبسایت
مقاله اثر تعداد کالا و گروه های قابل مشاهده در وب سایت بر سرعت انتخاب مشتری
در این مقاله (لینک دانلود فایل مقاله در قالب PDF) جامع درباره اصل هیک (Hick's Law)، در ابتدا به تعریف، تاریخچه، اهمیت، کاربردها، و نحوه بهکارگیری آن در طراحی UI/UX پرداخته می شود. در این مقاله، تلاش میشود با بهرهگیری از منابع معتبر، تمامی این جنبهها مورد بررسی قرار گیرد.
تهیه کننده: علی نجف زاده (کارشناس نرم افزار)
اصل هیک: تعریف و مفاهیم پایه
تعریف
اصل هیک، بهنام روانشناسان ویلیام ادموند هیک و ری ریچارد هیمن، به این موضوع اشاره دارد که:
زمانی که فرد با گزینههای بیشتری روبرو شود، زمان تصمیمگیری او افزایش مییابد.
این قانون ابتدا برای توضیح چگونگی تصمیمگیریهای انسانها مطرح شد. اصل هیک این رابطه را بهشکل ریاضی بیان کرده و معادلهای برای آن ارائه کرده است.
فرمول اصل هیک
اصل هیک را میتوان با معادله زیر بیان کرد:
در این معادله:
- TT زمان تصمیمگیری،
- nn تعداد گزینهها،
- bb ضریب ثابتی برای سرعت پردازش فرد است.
با این فرمول میتوان گفت هرچه تعداد گزینهها بیشتر باشد، مدت زمان تصمیمگیری بیشتر خواهد شد.
تاریخچه و مبانی نظری
این قانون نخستینبار در سال ۱۹۵۲ توسط هیک و هیمن در مقالهای بهنام "زمان تصمیمگیری بهعنوان تابعی از تعداد گزینهها" مطرح شد. آنها در این تحقیق دریافتند که افراد وقتی با گزینههای متعدد روبرو میشوند، برای انتخاب یک گزینه نیاز به زمان بیشتری دارند.
اصل هیک در ابتدا در حوزههای روانشناسی شناختی و رفتاری استفاده میشد، اما امروزه بهویژه در زمینه طراحی رابط کاربری و تجربه کاربری (UI/UX) و همچنین بازاریابی کاربرد زیادی پیدا کرده است.
اهمیت اصل هیک در طراحی UI و UX
در طراحی UI و UX، اصل هیک به سادهسازی مسیر تصمیمگیری کاربران کمک میکند. در بسیاری از موارد، زمانی که کاربران با تعداد زیادی گزینه و پیچیدگی روبرو میشوند، دچار سردرگمی و اضطراب میشوند.
- بهبود تجربه کاربری: با کاهش تعداد گزینهها و سادهسازی رابط کاربری، کاربران میتوانند سریعتر تصمیم بگیرند و تجربه کاربری بهتری داشته باشند.
- افزایش نرخ تبدیل: در صفحات فروشگاههای اینترنتی، زمانی که تعداد زیادی از محصولات یا گزینهها برای کاربر نمایش داده میشود، احتمال دارد که کاربر در تصمیمگیری خود دچار مشکل شود و در نتیجه از خرید صرفنظر کند. بهکارگیری این اصل و کاهش تعداد گزینهها باعث افزایش نرخ تبدیل میشود.
کاربردهای اصل هیک در طراحی UI/UX
۱. سادهسازی ناوبری: در طراحی سایتها و اپلیکیشنها، تعداد گزینههای موجود در منوها را کاهش دهید تا کاربران بتوانند سریعتر گزینه موردنظر خود را بیابند. بهجای ارائه منوهای پیچیده، از منوهای ساده و منطقی استفاده کنید.
۲. دستهبندی اطلاعات: اطلاعات و گزینهها را به دستههای منطقی تقسیم کنید. مثلاً در فروشگاههای آنلاین، دستهبندی محصولات در گروههای مختلف (مانند لباس، الکترونیک، لوازم خانگی و ...) به کاربران کمک میکند سریعتر به محصول موردنظر خود برسند.
۳. نمایش گزینههای اصلی و پنهانسازی گزینههای غیرضروری: از تکنیکهایی مانند کاهش گزینههای انتخابی، منوی کشویی یا نمایش اطلاعات در صورت نیاز استفاده کنید.
۴. استفاده از CTAهای واضح: در طراحی صفحات اقدام به خرید، از دکمههای دعوت به اقدام (CTA) واضح و مشخص استفاده کنید تا کاربران بهراحتی انتخاب کنند. مثلاً استفاده از کلماتی مانند «ثبت نام» و «ورود» به جای توضیحات طولانی باعث بهبود تجربه کاربری میشود.
مزایا و معایب استفاده از اصل هیک در طراحی
مزایا
- تسهیل تصمیمگیری کاربران: کاربران سریعتر تصمیمگیری کرده و با سایت یا اپلیکیشن تعامل میکنند.
- افزایش تمرکز: با کاهش گزینهها، کاربران بهتر میتوانند بر گزینههای مهم تمرکز کنند.
- کاهش خستگی و سردرگمی: از آنجا که گزینههای زیادی پیش روی کاربران قرار ندارد، احساس خستگی یا سردرگمی کمتری خواهند داشت.
معایب
- کاهش انعطافپذیری: گاهی اوقات محدود کردن گزینهها میتواند احساس محدودیت به کاربران بدهد، خصوصاً اگر نیازهای متنوعی داشته باشند.
- ایجاد نارضایتی در کاربران پیشرفته: کاربران پیشرفته یا آگاه ممکن است محدودیت گزینهها را مانعی برای دسترسی به اطلاعات بیشتر ببینند.
نمونههایی از استفاده عملی از اصل هیک
۱. گوگل و طراحی ساده رابط کاربری
گوگل با کاهش پیچیدگی و گزینهها در صفحه اصلی خود، تجربه کاربری سریعی را فراهم میآورد و کاربران میتوانند بهسرعت به نتایج جستجو دست یابند.
۲. آمازون و دستهبندی محصولات
آمازون از دستهبندی محصولات در گروههای خاص استفاده میکند تا کاربران بتوانند بهسرعت به محصولات مرتبط دسترسی پیدا کنند.
۳. فرمهای ساده ثبتنام و خرید
در بسیاری از وبسایتها، فرمهای ثبتنام سادهای که تنها شامل چند فیلد ضروری هستند، با کاهش سردرگمی کاربران و زمان پر کردن فرم، تجربه کاربری را بهبود میبخشند.
محدودیتها و چالشهای اصل هیک
در برخی شرایط، اصل هیک ممکن است بهتنهایی کارایی نداشته باشد. برای مثال:
- نیاز به جزئیات زیاد: در برخی اپلیکیشنها، کاربران حرفهای و پیشرفته به جزئیات بیشتری نیاز دارند و محدود کردن گزینهها میتواند به تجربه کاربری منفی منجر شود.
- نیاز به تعادل در طراحی: کاهش بیش از حد گزینهها ممکن است باعث شود که کاربران گزینههای کافی برای رسیدن به هدف خود نداشته باشند.
چند مثال از اصل هیک
مثال ۱: انتخاب در منوی وبسایت
فرض کنید یک وبسایت دارای ۵ دسته اصلی در منوی ناوبری خود است. زمان تصمیمگیری کاربر برای انتخاب یکی از این دستهها، بسته به توانایی پردازش او، میتواند متفاوت باشد. برای مثال، فرض کنیم ضریب پردازش کاربر (bb) برابر ۰.۵ ثانیه باشد.
با استفاده از فرمول:
با محاسبه لگاریتم:
بنابراین، زمان تقریبی برای انتخاب یکی از ۵ گزینه در این منو حدود ۱.۲۹ ثانیه خواهد بود.
مثال ۲: انتخاب بین محصولات فروشگاهی
در یک فروشگاه آنلاین، ممکن است کاربر بین ۱۲ گزینه (محصولات) در یک دسته انتخاب کند. فرض کنیم ضریب پردازش کاربر (bb) برابر با ۰.۴ ثانیه است. با استفاده از فرمول:
محاسبه لگاریتم:
پس زمان تصمیمگیری کاربر برای انتخاب یکی از ۱۲ گزینه، حدود ۱.۴۸ ثانیه خواهد بود.
مثال ۳: کاهش گزینهها برای بهبود تصمیمگیری
در صورتی که تعداد گزینهها از ۱۲ به ۴ کاهش یابد، زمان تصمیمگیری چقدر خواهد شد؟
با همان ضریب پردازش b = 0.4b=0.4:
در نتیجه، زمان تصمیمگیری حدود ۰.۹۳ ثانیه میشود. این نشان میدهد که کاهش تعداد گزینهها به کاربر کمک میکند تا سریعتر تصمیمگیری کند.
مثال ۴: تغییر ضریب پردازش در کاربران مختلف
اگر فرض کنیم دو کاربر با تواناییهای پردازشی متفاوت در انتخاب بین ۸ گزینه روبرو شوند:
- کاربر اول: ضریب پردازش b = 0.3b=0.3 ثانیه
- کاربر دوم: ضریب پردازش b = 0.6b=0.6 ثانیه
برای هر دو کاربر، با محاسبه n = 8n=8:
کاربر اول
کاربر دوم
نتایج نشان میدهند که کاربر با ضریب پردازش کمتر سریعتر از کاربری که ضریب پردازش بالاتری دارد، تصمیمگیری میکند.
نتیجهگیری
اصل هیک در طراحی UI/UX به طراحان کمک میکند تا مسیر تصمیمگیری کاربران را سادهتر کنند و تجربه کاربری بهتری فراهم آورند. با استفاده از این اصل میتوان سادگی و قابلیت استفاده را در طراحی بهبود بخشید و در نتیجه رضایت کاربران را افزایش داد. با این حال، برای رسیدن به بهترین نتیجه، اصل هیک باید با سایر اصول طراحی و روانشناسی تعامل ترکیب شود تا تجربهای متوازن و کاربرپسند ایجاد کند. در ضمن استفاده از فرمولهای اصل هیک به طراحان کمک میکند تا تأثیر تعداد گزینهها بر زمان تصمیمگیری کاربران را ارزیابی کنند و سادهسازی رابط کاربری را بهعنوان راهکاری برای کاهش این زمان و بهبود تجربه کاربری در نظر بگیرند.
منابع
- Hick, W. E. (1952). "On the rate of gain of information". Quarterly Journal of Experimental Psychology.
- Tullis, T., & Albert, B. (2013). Measuring the User Experience: Collecting, Analyzing, and Presenting Usability Metrics. Morgan Kaufmann.
- Norman, D. (2013). The Design of Everyday Things. Basic Books.
- Nielsen, J. (2000). "Designing Web Usability: The Practice of Simplicity". New Riders Publishing.